Odpowiedz 
 
Ocena wątku:
  • 0 Głosów - 0 Średnio
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Generator VXO overton
SQ5KVS Offline
Karol
*****

Liczba postów: 1,004
Dołączył: 26-09-2012
Post: #1
Generator VXO overton
Witam
"Nastała" u mnie potrzeba zbudowania generatora na częstotliwości VHF, konkretnie na okolice pasma 2m. Generatorem powinien być mały, prosty i nie przestrajany dlatego zrezygnowałem z DDSów, SiXXXX itp.
Mam kilka kwarców 48MHz, postanowiłem "uruchomić" je na trzecim overtonie. Spróbowałem układu Butlera: İmage, konkretnie wersja 2 i 3 (prawo góra, lewo dół). Tranzystor to jakiś BF90A, mam ich trochę w szufladzie.
Generalnie bez kwarcu układ się ładnie wzbudza na częstotliwościach UKF'owych, więc wszystko działa, oczywiście częstotlowość pływa. Problem z odpowiednią pracą z kwarcem - albo (z układem z kwarcem baza-dzielnik, rys.2) się nie wzbudza albo (kwarc baza-masa) wzbudza się dopiero przy bbaaardzo precyzyjnym dostrojeniu cewki z kondensatorem do rezonansu i jest "słabo" trzymany, tzn mimo tego że generator ewidentnie pracuje "na kwarcu" to przykładając palec do cewki dość mocno się przeciąga czyli nie jest jakiś super stabilny. Częstotliwość generacji zgadza się z overtonem.
Pytanie czy macie koledzy jakiś sprawdzony w praktyce i prosty układ generatora na takie częstotliwości (powiedzmy że 2m)?

Pozdrawiam
27-04-2017 16:47
Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SQ4AVS Offline
Rafał
*****

Liczba postów: 1,362
Dołączył: 29-01-2010
Post: #2
RE: Generator VXO overton
Patrz ten schemat. Również możesz przerobić go na tranzystor npn. Stroisz go z zwartym kwarcem na częstotliwość overtonu i rozwierasz kwarc. Ewentualnie drobna korekcja po rozwarciu kwarcu. Najpewniejszy układ jaki znam.


Załączone pliki Miniatury
İmage
(Ten post był ostatnio modyfikowany: 27-04-2017 17:12 przez SQ4AVS.)
27-04-2017 17:12
Odwiedź stronę użytkownika Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SP5TAA Offline
Witek
****

Liczba postów: 281
Dołączył: 24-03-2009
Post: #3
RE: Generator VXO overton
Jeśli masz dostęp do materiałów n/t Picastar, to tam jest zastosowany bardzo dobry układ generatora Buttlera i sprawdzony przez wielu kolegów...u mnie on pracował bez oporów z kwarcami 27MHz wzbudzanymi nawet na 9th overtonie...jakby co to mogę poszukać, o czym konkretnie mówię.
Powodzenia.
27-04-2017 18:29
Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SQ6ADE Offline
Radjoamator.
****

Liczba postów: 539
Dołączył: 05-04-2010
Post: #4
RE: Generator VXO overton
Tytuł tematu trochę zwodzi tych co chcą zajrzeć w temat. Powinieneś napisać XO.
Przestrajany VXO na overtonie ma nikły zakres przestrajania.

tylko na FM UKF -> Just True Sound Hi-Fi Smile
27-04-2017 20:18
Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SQ5KVS Offline
Karol
*****

Liczba postów: 1,004
Dołączył: 26-09-2012
Post: #5
RE: Generator VXO overton
Tak, racja. To chyba z przyzwyczajenia. Ale dobra, załóżmy nie bez prawdy że będzie on przestrajany... Tak troszeczkę, mniej niż kHz Smile
27-04-2017 20:51
Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SP3SUZ Offline
Zaawansowany użytkownik
****

Liczba postów: 479
Dołączył: 30-09-2013
Post: #6
RE: Generator VXO overton
Witam! Jak tam generator? Bo ja mam propozycje abys spróbował mój układ z tematu "Nowe VFO XFO do nowego i starego sprzętu" zamieszczony kilka tematów niżej. Tam opisałem generator Collpitssa wzbudzający się na podstawowej kwarcu ale dający parzyste harmoniczne. Tak że następny tranzystor użyty jako wzmacniacz można ustawić obwodem rezonansowym na właściwą harmoniczną zarówno parzystą jak i nieparzystą i masz to z głowy. Spróbuj , to naprawdę daje radę! vy 73! Cool
30-04-2017 23:08
Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SQ5KVS Offline
Karol
*****

Liczba postów: 1,004
Dołączył: 26-09-2012
Post: #7
RE: Generator VXO overton
Witam
Tak, mam już sporo więcej wiedzy (również praktycznej, hi). Może komuś się przyda co napiszę poniżej.
W większości generatorów kwarcowych (owertonowych czy nie) wykorzystuje się drgania rezonansu szeregowego. Do rezonansu szeregowego najlepiej jest aby zarówno źródło jak i obciążenie miało możliwie małą impedancję (dlatego jak mierzymy kwarce np. przy pomocy NWT to kwarc z jednej i drugiej strony obciążamy małą rezystancją rzędu kilku-nastu omów). Myślę też że "mod" szeregowy ma lepszą dobroć bo przy równoległym mamy rezonans w którym bierze udział pojemność międzyelektrodowa kryształu, zamykana też jego obudową - zdaje mi się że na to może mieć większy wpływ np. temperatura.
No dobrze ale tu wzbudzamy kwarc na częstotliwościach innych niż podstawowa i zaczynają się "schody". Trzeba go do tego trochę zmusić. "Zmuszanie odbywa się poprzez taką konstrukcję pętli sprzężenia zwrotnego naszego generatora, żeby ta miała dodatnie wzmocnienie na częstotliwości jaką chcemy (tzn którejś harmonicznej) a nie wzmacniała na częstotliwości podstawowej.
W każdym z układów (schematy które podałem na górze) jest jakiś obwód rezonansowy który jest nastrojony właśnie na częstotliwość overtonową (lub ma głównie zadanie wytłumić drgania na częstotliwości podstawowej). W układach Butlera kwarc zamyka pętlę sprzężenia między kolektorem (albo drenem) a emiterem (albo źródłem). Ponieważ emiter ma bardzo niską impedancję, z tej strony kwarc jest dobrze "dopasowany". Inaczej jest od strony kolektora - ten ma zwykle impedancję o wiele wyższą - jest tam też równoległy obwód rezonansowy który też ma wysoką impedancję. Dlatego też sprzężenie zwrotne jest zamykane przez dzielnik złożony z dość małego kondensatora typu kilka pF pomiędzy kolektorem a emiterem i dość dużego typu kilkadziesiąt pF między emiterem a masą. Mały kondensator nie obciąża zanadto obwodu rezonansowego co dobrze wpływa na jego stabilność. Ale dzielnik z tych pojemności oczywiście dzieli też napięcie (a w zasadzie prąd) który wraca do emitera - co jest ważne jeśli pętla ma mieć dodatnie wzmocnienie.
Tej wady nie mają takie układy jak rysunek czwarty gdzie sygnał najpierw jest wzmocniony w drugim tranzystorze a potem z emitera wraca na kwarc. Generator zastosowany w Picastarze jest w zasadzie identyczny. Taki układ może być prawdopodobnie pewniejszy w działaniu.
Ja chciałem wykonać układ na jednym tranzystorze i udało mi się to ale z pewnymi "ale".
- Kwarce wzbudzane na overtonach mają swoje humory. Przykładowo kwarc 25MHz bardzo ochoczo mi się wzbudzał i na trzeciej i na piątej harmonicznej, a kwarc 32MHz był strasznie "oporny" nawet na trzeciej.
- Kwarc 48MHz który chciałem wzbudzić na 144MHz też był oporny. Ostatecznie dało się to zrobić ale musiałem pozmieniać wartości dzielnika (obydwie wartości mniejsze)
- Układ rezonansowy w kolektorze powinien mieć dość dużą indukcyjność i małą pojemność równoległą do cewki. Mała pojemność powoduje ze przez nasz dzielnik (który też jest gałęzią obwodu rezonansowego) płynie większy prąd więc wartość sprzężenia zwrotnego jest większa. Najpierw stosowałem indukcyjność rzędu 50nH równolegle z trymerem. Po zmianie na około 150nH i wyrzuceniu trymera w tym miejscu dużo łatwiej się wzbudzał (ale z kolei trudniej go było nastroić Smile)
- Strojenie tego obwodu rezonansowego musi być BARDZO dokładne. Przy pewnych wartościach dzielnika na początku, układ po ustawieniu obwodu do rezonansu generował, ale kiedy wszystko ostygło i odjechało te kilka nH czy pF w te i tamte, przestawał. Co jest wadą, bo przecież temperatura otoczenia może się nieraz mocno wahać. Prawdopodobnie przy większej wartości sprzężenia zwrotnego ten efekt maleje (powinien)
- Kwarce nieraz są dziwne i potrafią generować KILKADZIESIĄT częstotliwości na raz. Na wodospadzie wygląda to wtedy jak "grzebień". Bardzo ochoczy był w tym kwarc 32MHz (wzbudzany na 3-cim owertonie) i trochę 48MHz. Owszem, ten pierwszy generował częstotliwość 96MHz ale kilkanaście kHz w lewo, prawo i jeszcze xN były prawie równie mocne prążki. Trzeba by chyba sięgnąć do jakiejś teorii chaosu i oscylatora nieliniowego Smile
- Czas ustalania się częstotliwości jest dość duży (i nie chodzi tu o płynięcie napięcia zasilania). Dla niektórych było słychać wyraźny piuuk czyli trwało to spory ułamek sekundy. To mi się najmniej podobało. Nie jestem pewien czy to wynika z ustalania się punktu pracy na bazie tranzystora czy czegoś innego.
- Pora poeksperymentować z innymi układami, hi!

Pozdrawiam
02-05-2017 12:49
Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SP3SUZ Offline
Zaawansowany użytkownik
****

Liczba postów: 479
Dołączył: 30-09-2013
Post: #8
RE: Generator VXO overton
W moim układzie Collpitsa możesz zamiast opornika w drenie wstawić tam obwód na właściwa harmoniczną i powinien ruszyć z kopyta. Wtedy sygnał bierzesz z obwody a nie ze źródła. Cool
02-05-2017 14:12
Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SP2JQR Offline
Henryk
*****

Liczba postów: 1,494
Dołączył: 23-08-2009
Post: #9
RE: Generator VXO overton
Duża oporność kwarców do generowania wysokich częstotliwości tkwi również w tym, że większość kwarców o częstotliwościach powyżej 25MHz już jest owertonowa. Przykładowo kwarc na 27MHz pracuje na 3-cim owertonie. Jeśli chcecie go wzbudzić jeszcze 3x wyżej to już nie będzie to 3-ci ale 9-ty owerton. z tego powodu potrzebne są specjalne układy dwutranzystorowe o większym wzmocnieniu i wyraźnej selektywności dla pożądanego owertonu. Czysty sygnał można uzyskać precyzyjnie dla danego kwarcu dobierając wzmocnienie.
03-05-2017 12:51
Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
SQ5KVS Offline
Karol
*****

Liczba postów: 1,004
Dołączył: 26-09-2012
Post: #10
RE: Generator VXO overton
Tak! Sam o tym zapomniałem a przecież już kiedyś się na to "naciąłem". Sprawdziłem NWT te kwarce i tak - ten 48MHz tak naprawdę ma częstotliwość podstawową 16MHz, ten 32MHz ma podstawową ~10.66 MHz czyli tak naprawdę to co jest na obudowie to trzeci owerton... Czyli wzbudzałem w obu przypadkach dziewiąty. To w sumie dobra i zła wiadomość, hi. Dobra, bo prosty układ działa na dziewiątym owertonie, zła bo najlepiej szukać kwarców które maja częstotliwość podstawową a takie znaleźć trudno. 25MHz natomiast jest podstawowy i dlatego ładnie działał.
04-05-2017 10:11
Znajdź wszystkie posty użytkownika Odpowiedz cytując ten post
Odpowiedz 


Skocz do:


Użytkownicy przeglądający ten wątek: 1 gości